Nursing Pediatric

���ិលានុបដ្ឋាកម្នាក់ បានរៀបចំអ្នកជំងឺម្នាក់ សំរាប់ស្ថានភាពធ្វើការបង្ហូរសារធាតុរាវ ដោយធ្វើការគោះទ្រូង (percussion)។តើប្រការណាមួយដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ មុនអនុវត្តន៏ទំរង់ការខាងលើនេះ?

���ោក សៅ អាយុ ៦១ឆ្នាំ បានចូលសំរាកនៅមន្ទីរពេទ្យដោយក្នុងបន្ទប់ដោយឡែក ពីអ្នកជម្ងឺដ៏ទៃ បន្ទាប់ពីគាត់ត្អូញត្អែរពីការឈឺទ្រូងខ្លាំង។ អ្នកត្រូវបានគេប្រគល់អោយថែទាំអ្នកជំងឺនេះ។ នៅពេលធ្វើការវាយតំលៃដំបូង វិធីសាស្រ្តល្អបំផុតរបស់អ្នកដើម្បីកំណត់រោគសញ្ញារបស់អ្នកជំងឺគឺអ្វី?

���្រោយពីបានកំណត់នូវតំរូវការថែទាំរបស់អ្នកជម្ងឺម្នាក់មក តើដំណើរការថែទាំ បន្ទាប់ (next nursing approach) មក គឺជាអ្វី៖

���្នកជំងឺម្នាក់ និយាយថាគាត់មានបញ្ហាចំពោះការដេក។ តើអ្នកត្រូវធ្វើដូម្តេច ដើម្បីរៀបចំគំរោងអន្តរាគមន៍ថែទាំរបស់អ្នក ៖

���ុងអវៈយវៈក្រោម(ចុងជើង)របស់អ្នកជំងឺម្នាក់ ហើមនិងរលាក។ គាត់មានការ ហើមជើងចុចទ្រុត (pitting pedal oedema)។ ក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺម្នាក់នោះ តើការអន្តរាគមន៍ណាមួយក្នុងចំណោមការអន្តរាគមន៍ខាងក្រោម ដែលផ្តល់ ការថែទាំបានត្រឹមត្រូវ និងបានលឿនបំផុត?

���្តាយរបស់ក្មេងពីរនាក់ គាត់មានអាយុ ៣៦ឆ្នាំ បានធ្វើ ការថតដោះ ហើយត្រូវ បានគេប្រាប់ថាគាត់មាន គិស្ត (Kyst) នៅដោះ និងត្រូវការវះកាត់។ បញ្ហានេះ បង្កឲ្យគាត់មានការថប់អារម្មណ៍ ដោយធ្វើឲ្យគាត់កើនឡើងនូវជីពចរ ចង្វាក់ ដង្ហើម បែកញើស និងមានអារម្មណ៍តឹងតែង។ យោងលើកំរិតនៃការថប់អារម្មណ៍របស់គាត់ គិលានុបដ្ឋាកគប្បីធ្វើអ្វីមួយ ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាងគេ ដើម្បីជួយគាត់?៖

���្នកស្រី សាវី អាយុ ៥២ឆ្នាំ សួរអ្នកអំពីបញ្ហានៃការបត់ជើងតូចដែលអាចកើត មាន ក្នុងតំណាក់កាលអស់រដូវ។ តើប្រយោគណាមួយដែលអ្នកត្រូវដាក់ បញ្ចូលក្នុងការអប់រំអ្នកជំងឺ?

���្នកស្រី សាវី ដែលមានអាយុ៥២ឆ្នាំ បានប្រាប់ គិលានុប្បដ្ឋាកថា គាត់ទល់លាមកញឹកញាប់ពីព្រោះតែអាយុរបស់គាត់។ តើមានការផ្លាស់ប្តូរទាក់ទងនឹងរាងកាយរបស់គាត់ណាមួយដែលធ្វើឲ្យគាត់ទទួលរងនូវការទល់លាមក។

���ើអ្នក យល់ថាកត្តាមួយក្នុងចំណោមកត្តាខាងក្រោម ដែលរួមចំណែកក្នុងការ ទល់លាមក?

���្នកស្រី Sava ជជែកពីការភ័យខ្លាច ការទប់ទឹកនោមមិនជាប់ ដោយធ្លាប់ទទួល រងម្តងនូវការស្រក់ទឹកនោមនៅពេលសើច ឬកន្តាស់ និងនៅពេលគាត់មាន ទឹកនោមពេញប្លោកនោម។ ការណែនាំបង្ហាត់របស់អ្នកគឺត្រូវ

���្នកស្រី សាវី បានសុំឲ្យបង្ហាត់ពីការថែទាំស្បែកសំរាប់ម្តាយគាត់ ដែលមានការទប់ ទឹកនោមមិនជាប់ ហើយជានិច្ចកាលគាត់ដេកនៅលើគ្រែ។ តើការបង្ហាត់របស់អ្នកគឹ ផ្តោតទៅលើ វិធីបង្កាការរលាកស្បែក និងការធ្វើឲ្យខូចស្បែកដោយ

���ោងតាមទ្រឹស្តីនៃតម្រូវការរបស់ Maslow ផ្លូវដង្ហើម ការដកដង្ហើម និងចរន្តឈាម ជាតំរូវការខាង សរីរវិទ្យាចាំបាច់ចំពោះជីវិត។ សមត្ថភាព និងចំណេះដឹងរបស់ គិលានុប្បដ្ថាក ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងអន្តរគមន៍បន្ទាន់ សំរាប់បំពេញតំរូវការទាំងនេះ គឺមានសំខាន់ណាស់ក្នុងការសង្រោះជីវិត។ តើអ្នកជំងឺណាមួយក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺខាងក្រោមនេះ ដែលមានបញ្ហាជាមួយនិងការដឹកនាំ O2 ពីសួតទៅជាលិកា?

���ោងតាមទ្រឹស្តីនៃតម្រូវការរបស់ Maslow ផ្លូវដង្ហើម ការដកដង្ហើម និងចរន្តឈាម ជាតំរូវការខាង សរីរវិទ្យាចាំបាច់ចំពោះជីវិត។ សមត្ថភាព និងចំណេះដឹងរបស់ គិលានុប្បដ្ថាក ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងអន្តរគមន៍បន្ទាន់ សំរាប់បំពេញតំរូវការទាំងនេះ គឺមានសំខាន់ណាស់ក្នុងការសង្រោះជីវិត។ អ្នកបានកត់សំគាល់ឃើញថា ការពិនិត្យផ្នែកមន្ទីរពិសោធន៏ របស់អ្នកជំងឺម្នាក់ បង្ហាញថាមានការថយចុះ O2 ក្នុងឈាម។ តើស្ថានភាពបែបនេះហៅថាអ្វី?

���្នកធ្វើការបឺត (បូម) ស្លេះច្រមុះបំពង់ក (Nasopharyngeal suction) អ្នកជំងឺម្នាក់។ តើណាមួយ ខាងក្រោមដែលជាប្រវែងនៃការស៊កបំពង់សំរាប់មនុស្សពេញវ័យ?

���ើអ្នកអាចចៀសវាងការធ្វើអោយរបួស (trauma) ច្រមុះបំពង់ក ពេលធ្វើការបឺត (បូម) ស្លេះច្រមុះបំពង់ក (Nasopharyngeal suction) អ្នកជំងឺម្នាក់ បានយ៉ាងដូម្តេច?

���្នកជំងឺម្នាក់ មានការលំបាកក្នុងការដកដង្ហើមពេលដេកផ្ងា។ នាង ត្រូវងើបអង្គុយលើគ្រែ ដើម្បីដកដង្ហើមបានល្អ និងបានស្រួល។ តើគិលានុប្បដ្ថាក ត្រូវកត់ត្រាឯកសារ ស្ថានភាពនេះថាជាអ្វី?

���្នកមានភារកិច្ចតាមដានសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជំងឺម្នាក់។ ដើម្បីចៀសវាងការយកសម្ពាធឈាមមិនបានត្រឹមត្រូវ ប្រដាប់វាស់សម្ពាធឈាម (cuff) ត្រូវ៖

���ំងឺសួត chronic obstructive pulmonary disease ជាមូលហេតុចំបងមួយនៃការស្លាប់ និងជាជំងឺមួយដែលអាចបង្ការបាន។ តើណាមួយខាងក្រោម ដែលជាមូលហេតុចំបងរបស់ជំងឺនេះ?

���្នកសំរេចចិត្តជួយជនរងគ្រោះ ក្នុងគ្រោះថ្នាក់យានយន្តមួយជិតមន្ទីរពេទ្យដែលអ្នកធ្វើការ។ តើសកម្មភាពថែទាំណាមួយដែលជាអាទិភាពក្នុងការជួយសង្គ្រោះនេះ?

���្នកសំរេចចិត្តជួយជនរងគ្រោះ ក្នុងគ្រោះថ្នាក់យានយន្តមួយជិតមន្ទីរពេទ្យដែលអ្នកធ្វើការ។ តើគប្បីផ្តល់ការយកចិត្តទុកដាក់ជាអាទិភាព ដល់អ្នកជំងឺណាមួយខាងក្រោមនេះ?

���្នកត្រូវបានចាត់អោយពិនិត្យនិងវាយតំលៃការរយះស្បែកដៃរបស់បុរសម្នាក់ដែលមានគ្រោះថ្នាក់យានយន្ត។ ពេលវាយតំលៃទំហំរបស់របួស អ្នកសង្កេតឃើញថារបួសចាប់ផ្តើមហូរឈាមខ្លាំង។ តើណាមួយជាសកម្មភាពថែទាំបន្ទាន់បំផុតសម្រាប់ករណីនេះ?

���្នករុំបង់លើដៃដែលមានរបួសហូរឈាមរបស់បុរសម្នាក់ដែលមានគ្រោះថ្នាក់យានយន្ត។ ។ តើការរុំរបួសនេះគឺដើម្បីអ្វី?

���្នកជំងឺថ្មីឈ្មោះម្នាក់ អាយុ៣៥ឆ្នាំ មកតាមការណាត់ជួបរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតក្នុងគ្លីនិកមួយ។ អ្នកជាគិលានុប្បដ្ថាកដែលត្រូវបានចាត់អោយវាយតំលៃអ្នកជំងឺ បំពេញឯកសារ និងប្រមូលព័តមានស្តីពីជំងឺ។ តើបំណងនៃការសំភាសដំបូងទាក់ទងនឹងការថែទាំគឺអ្វី?

���្ត្រីម្នាក់ ប្រាប់អ្នកថាគាត់ផឹកកាហ្វេខ្មៅ ៤-៥ពែង និងជក់បារី ១កញ្ចប់រាល់ថ្ងៃ។ គាត់មានគ៌កនៅខែទី២ ហើយមិនចង់ធាត់ ទើបនាំអោយគាត់កំរិតការហូបចុក។ តើប្រយោគខាងក្រោមណាមួយ ដែលអ្នកគប្បីប្រាប់គាត់ឲ្យប្រយ័ត្ន?

���ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ឧទាហរណ៍មួយ នៃមុខងារដឹកនាំគ្រងគ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ៖

���ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ប្រធានគិលានុប្បដ្ថាករបស់អ្នក ជឿថាគិលានុប្បដ្ថាកមិនមានសមត្ថភាពធ្វើការសំរេចចិត្តទេ ដូច្នេះហើយគាត់សំរេចចិត្តជំនួសគិលានុប្បដ្ថាកជាបុគ្គលិកគ្រប់គ្នា ដោយគ្មានពិគ្រោះនឹងនរណាម្នាក់។ ប្រភេទនៃការដឹកនាំនេះគឺ៖

���ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ប្រធានគិលានុប្បដ្ថាករបស់អ្នក ដែលចងក្រងនិងអនុមត្តិពេលវេលាការងាររបស់អ្នក ព្រមទាំងចង្អុលទិសការងារអ្នក មានន័យថា គាត់កំពុងបង្ហាញ៖

���ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍គ្លីនីកនិងគ្រប់គ្រង។ អ្នកបានធ្វើកំហុស១ដោយឲ្យថ្នាំខុសដល់អ្នកជំងឺ។ អ្នករាយការណ៍ទៅគ្រូពេទ្យព្យាបាល និងសរសេររបាយការណ៍ទាក់ទងនឹងឧប្បតិហេតុនេះ។ ធ្វើដូចនេះគឺ អ្នកកំពុងបង្ហាញ៖

���្នកជំងឺម្នាក់ មាន ជំងឺលើសឈាម។ អ្នកកំពុងវាយតំលៃជាដំបូងចំពោះសញ្ញាជីវិត។អ្នកបានធ្វើខុសដោយអោយថ្នាំច្រឡំ។អ្នករាយការណ៍ជូនវេជ្ជបណ្ឌិត និងសរសេររបាយការណ៍ពីឧប្បត្តិហេតុ។ ធ្វើដូចនេះគឺ អ្នកកំពុងបង្ហាញ៖

���្នកជំងឺអាយុ៦៦ឆ្នាំម្នាក់ ត្រូវបានគេនាំទៅកាន់បន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់ដោយមាន ជំងឺលើសឈាម ហើយមានមុខក្រហម ឈឺក្បាលខ្លាំង និងក្អួត។ អ្នកកំពុងវាយតំលៃ ជាដំបូងចំពោះសញ្ញាជីវិត។សំភារៈវាស់ O2ត្រូវបានភ្ជាប់នៅម្រាមដៃគាត់ ដើម្បី៖

���ុនពេលវាស់សម្ពាធឈាមអ្នកជំងឺម្នាក់ គិលានុប្បដ្ថាកសង្កេតឃើញថា ប្រដាប់វាស់ឈាម(Cuft) ចង្អៀតពេក។ បញ្ហានេះ អាចបង្កឲ្យលទ្ធផលនៃការវាស់សម្ពាធសម្ពាធឈាម៖

���្នុងការវាស់សម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជំងឺ ដែលទើបជក់បារី និងផឹកកាហ្វេថ្មីៗ តើរយៈពេលប៉ុន្មាន ដែលអ្នកគម្បីរង់ចាំដើម្បីយក សម្ពាធឈាមអោយបានត្រឺមត្រូវ?

���ារប្រតិបត្តិដោយត្រឹមត្រូវនិងសមស្របរបស់មនុស្សម្នាក់ ទាក់ទងទងនឹង ជីវិត ជីវសាស្រ្ត និងវិជ្ជាជីវះសុខាភិបាល គឺផ្អែកលើគោលការណ៍៖

���ារយល់ដឹងរបស់គិលានុប្បដ្ថាក អំពីការទទួលខុសត្រូវតាមច្បាប់ និងក្រមសីលធម៌ ជាមគ្គុទេសដឹកនាំពួកគាត់ក្នុងការថែទាំជំងឺ។ ច្បាប់ក្រមសីលធម៌ក្នុងការថែទាំគឺមានគោលដៅ៖

���ារយល់ដឹងរបស់គិលានុប្បដ្ថាក អំពីការទទួលខុសត្រូវតាមច្បាប់ និងក្រមសីលធម៌ ជាមគ្គុទេសដឹកនាំពួកគាត់ក្នុងការថែទាំជំងឺ។ ការទទួលខុសត្រូវផ្នែកថែទាំដ៏សំខាន់បំផុត ក្នុងករណីដែលមានបញ្ហាក្រមសីលធម៌ចំពោះការថែទាំអ្នកជំងឺគឺ៖

���ទាហរណ៍នៃ ការបង្ការទី៣ (tertiary prevention) មួយគឺ៖

���្ត្រីម្នាក់ មានគំរោងធ្វើ Pap smear (កោសកោសិកាមាត់ស្បួនទៅមើល)។ គាត់មានប្រវត្តិគ្រួសារដែលមានមហារីកមាត់ស្បូន។ នេះជាឧទាហរណ៍នៃ

���ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ ដើម្បីកាត់បន្ថយការថប់អារម្មណ៍របស់គាត់ អ្នកត្រូវធ្វើអ្វីមួយជាដំបូង

���ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ ក្នុងពេលអ្នកធ្វើការវាយតំលៃ បុរសម្នាក់នោះសួរអ្នកថា តើជើងខ្ញុំមានបាក់ទេ ខ្ញុំមិនចង់រុំផ្លាតជុំវិញជើង(cast)ទេ។ ចម្លើយទាក់ទង និងការថែទាំត្រឹមត្រូវគឺ

���ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ គាត់ធុញថប់អារម្មណ៍ខ្លាំង ហើយមិនបានដឹងពីទំហំ(ឬកំរិត)នៃរបួសរបស់គាត់ទេ។ គិលានុប្បដ្ថាក អាចជួយបន្ថយការថប់អារម្មណ៍គាត់បានដោយ

���ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះចរាចរ របួសហើមកជើង។ បន្ទាប់ពីសំអាតកន្លែងរបួសនិងជូតថ្នាំសំលាប់មេរោគ គិលានុប្បដ្ថាក រុំ កុំប្រេសត្រជាក់ (cold compress) លើកន្លែងកជើងដែលហើម។ គិលានុប្បដ្ថាកប្រាប់អ្នកជំងឺថា ការប្រើប្រាស់កុំប្រេសត្រជាក់គឺសម្រាប់៖

���ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះចរាចរ របួសហើមកជើង។ បន្ទាប់ពីទទួលវេជ្ជបញ្ជាឲ្យប្រើថ្នាំបន្ថយការឈឺចាប់ បុរសនោះត្រូវបានណែនាំអោយបន្តប្រើ កុំប្រេសត្រជាក់ (cold compress) ៣០នាទីនៅផ្ទះហើយចាប់ផ្តើមប្រើ កុំប្រេសក្ដៅ (hot compress) ៣០នាទីនៅថ្ងៃបន្ទាប់។ អ្នកពន្យល់ថាការប្រើ កុំប្រេសក្ដៅគឺដើម្បី៖

���ាស្រ្តចារ្យម្នាក់បានចាត់និស្សិតមួយក្រុម ប្រមូលព័តមាន ដោយសំភាសមិត្តរួម ថ្នាក់របស់ពួកគេ។ មុនការស្រាវជ្រាវចាប់ផ្តើម គាត់វិភាគពីការចំណាយពេលវេលា ប្រាក់កាស សំភារៈ និងចំនួនមនុស្សដែលគាត់ត្រូវការសំរាប់គំរោងស្រាវជ្រាវ។ ការវិភាគជាដំបូងនេះហៅថា៖

���ំណត់ត្រា (Records) គឺសំខាន់ណាស់នៅក្នុងស្ថាប័នណាមួយ ហើយគួរតែរក្សាឲ្យបានល្អ សំរាប់ការប្រើប្រាស់ និងកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់។ របាយការណ៍វេជ្ជសាស្រ្តរបស់អ្នកជំងឺអាចធ្វើការងារជាដាវមុខពីរ។ តើនៅពេលណាដែលកំណត់ត្រាវេជ្ជសាស្រ្ត(medical record) ក្លាយជាសត្រូវដ៏អាក្រក់របស់គ្រូពេទ្យ ឬគិលានុប្បដ្ឋាក?

���ំណត់ត្រា (Records) គឺសំខាន់ណាស់នៅក្នុងស្ថាប័នណាមួយ ហើយគួរតែ រក្សាឲ្យបានល្អ សំរាប់ការប្រើប្រាស់ និងកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់។ នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យនៅពេលអ្នកត្រូវការកំណត់ត្រាវេជ្ជសាស្រ្តរបស់អ្នកជំងឺចេញពីមន្ទីរពេទ្យសំរាប់ការស្រាវជ្រាវ អ្នកនិងស្នើសុំតាមរយ៖

���ិលានុប្បដ្ឋាកក្នុងបន្ទប់វះកាត់ ត្រូវអនុវត្តទៅតាមសេចក្តីណែនាំក្នុងបន្ទប់ ដើម្បីទទួលបាន សុវត្តិភាព និងលទ្ធផលល្អក្នុងការព្យាបាល។ តើសកម្មភាពមួយណាខាងក្រោម ដែលជាអាទិភាពចំបងនៅពេលទទួលអ្នកជំងឺក្នុងបន្ទប់វះកាត់?

���ិលានុប្បដ្ឋាកក្នុងបន្ទប់វះកាត់ ត្រូវអនុវត្តទៅតាមសេចក្តីណែនាំក្នុងបន្ទប់ ដើម្បីទទួលបាន សុវត្តិភាព និងលទ្ធផលល្អក្នុងការព្យាបាល។ ការពិនិត្យការថែទាំមួយ ដែលមិនត្រូវខកខានមុនពេលដំណើរការដាក់ថ្នាំសណ្តំគឺ៖

���ំលាប់ខ្លះ ប៉ះពាល់ដល់មុខងារដកដង្ហើមក្រោយការវះកាត់។ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺជក់បារីមួយថ្ងៃ ៣កញ្ចប់អស់រយៈពេល ១០ឆ្នាំមកហើយ អ្នកនឹងរំពឹងទុកថាគាត់នឹងមាន៖

���្នុងនាមជាគិលានុប្បដ្ឋាកដែលមានតួនាទីក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺជុំវិញពេលវះកាត់ តើអ្នកអាចធ្វើដូចម្តេចដើម្បីធានានូវសុវត្ថិភាពរបស់អ្នកជំងឺក្រោយការផ្តល់ថ្នាំសណ្តំមុនពេលវះកាត់?

���្នុងនាមជាគិលានុប្បដ្ឋាកដែលមានតួនាទីក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺជុំវិញពេលវះកាត់ តើអ្នកត្រូវសង្កេតរកមើលរោគសញ្ញានៃការបង្ករោគជាយថាហេតុក្រោយការវះកាត់ណាមួយ ?