Filipino Survey

Ang “ng” ay ginagamit kapag ang salitang nasusundan ay pangngalan at panghalip. Sa kabilang banda, ang “nang” ay ginagamit kapag nasusundan ng pang-uri, pandiwa at pang-abay.

Ang “ng” ay ginagamit kapag ang salitang nasusundan ay pangngalan at panghalip. Sa kabilang banda, ang “nang” ay ginagamit kapag nasusundan ng pang-uri, pandiwa at pang-abay.

Ang “ ‘di ba” ay pinaikling “hindi ba”.

Ang “ ‘di ba” ay pinaikling “hindi ba”.

“Sa ‘yo” ay ang pinaikling bersyon ng “sa iyo”

“Sa ‘yo” ay ang pinaikling bersyon ng “sa iyo”

Ginagamit ang “din” kapag ang salita bago nito ay nagtatapos sa katinig. Habang ang “rin” naman ay ginagamit kung patinig.

Ginagamit ang “din” kapag ang salita bago nito ay nagtatapos sa katinig. Habang ang “rin” naman ay ginagamit kung patinig.

Ang tamang sagot ay, “Ano’ng nangyari sa Battle of the Bands?” Ang “ano ang” ay pinaikli bilang “ano’ng”.

Ang tamang sagot ay, “Ano’ng nangyari sa Battle of the Bands?” Ang “ano ang” ay pinaikli bilang “ano’ng”.

Ang tamang sagot ay, “Kumusta ka?” Ito ay hango sa salitang Kastila na “como esta”.

Ang tamang sagot ay, “Kumusta ka?” Ito ay hango sa salitang Kastila na “como esta”.

Tandaan: Kung may katinig bago ang SY, PY, TY, atbp., dapat lagyan ng “I” sa pagitan ng dalawang letra. Kung ito ay patinig naman, hindi na kailangang lagyan ng “I”.

Iba pang halimbawa: Katinig bago ang SY: PROBINSIYA

Patining bago ang NY: KOMPANYA

Tandaan: Kung may katinig bago ang SY, PY, TY, atbp., dapat lagyan ng “I” sa pagitan ng dalawang letra. Kung ito ay patinig naman, hindi na kailangang lagyan ng “I”.

Iba pang halimbawa: Katinig bago ang SY: PROBINSIYA

Patining bago ang NY: KOMPANYA

Ang “isa at isa” ay mas pinaikli bilang “isa’t isa”. 

Ang “isa at isa” ay mas pinaikli bilang “isa’t isa”. 

Ito ang kadalasang kamalian ng mga mag-aaral ngayon. Ang salitang “sa ‘kin” ay pinaikling bersyon ng “sa akin”.

Ito ang kadalasang kamalian ng mga mag-aaral ngayon. Ang salitang “sa ‘kin” ay pinaikling bersyon ng “sa akin”.

Ang tamang paggamit ay, “Nakaiinip ang mga guro.” Tandaan: Ang inuulit ay ang unang pantig ng salitang-ugat. Sa katanungang ito, ang salitang-ugat ay inip, kaya “nakaiinip” at hindi “nakakainip”.

Ang tamang paggamit ay, “Nakaiinip ang mga guro.” Tandaan: Ang inuulit ay ang unang pantig ng salitang-ugat. Sa katanungang ito, ang salitang-ugat ay inip, kaya “nakaiinip” at hindi “nakakainip”.

Kapag nagsisimula ang salita sa kambal-katinig o kumpol-katinig, ang unang katinig at patinig lamang ang inuulit sa pag-uulit ng pantig.

Halimbawa: plano (magpaplano, hindi magplaplano)

prito (piprituhin, hindi priprituhin)

Kapag nagsisimula ang salita sa kambal-katinig o kumpol-katinig, ang unang katinig at patinig lamang ang inuulit sa pag-uulit ng pantig.

Halimbawa: plano (magpaplano, hindi magplaplano)

prito (piprituhin, hindi priprituhin)

Bagaman katinig ang huling titik na sinundan ng “daw”, hindi ito wasto sapagkat hindi ang baybay ang basehan nito kundi ang bigkas. Ang tamang sagot ay, “Si nanay raw ang kumuha ng mga aklat sa aklatan.”

Bagaman katinig ang huling titik na sinundan ng “daw”, hindi ito wasto sapagkat hindi ang baybay ang basehan nito kundi ang bigkas. Ang tamang sagot ay, “Si nanay raw ang kumuha ng mga aklat sa aklatan.”

Ginagamit ang “pang” kung ang sinusundan nitong salita ay nagsisimula sa g, h, k, m, n, ng, w, at y. Habang ang “pan” naman ay ginagamit kapag ang sinusundan nitong ay nagsisimula sa d, l, r, s, at t. “Pam” naman kung nagsisimula sa mga titik b at p.

Ginagamit ang “pang” kung ang sinusundan nitong salita ay nagsisimula sa g, h, k, m, n, ng, w, at y. Habang ang “pan” naman ay ginagamit kapag ang sinusundan nitong ay nagsisimula sa d, l, r, s, at t. “Pam” naman kung nagsisimula sa mga titik b at p.

“Sila” ang ginagamit kung ang tinutukoy ay dalawa o higit pa at hindi dapat binabanggit ang pangalan sapagkat ito ay isang panghalip na ginagamit panghalili sa mga pangngalan. Samantalang, ang “sina” naman ay ginagamit pantukoy sa dalawa o higit pa at dapat banggitin ang mga pangalan ng tinutukoy.

“Sila” ang ginagamit kung ang tinutukoy ay dalawa o higit pa at hindi dapat binabanggit ang pangalan sapagkat ito ay isang panghalip na ginagamit panghalili sa mga pangngalan. Samantalang, ang “sina” naman ay ginagamit pantukoy sa dalawa o higit pa at dapat banggitin ang mga pangalan ng tinutukoy.

Walang salitang “samu” sa bokabularyong Filipino! Ang ibig sabihin ng “samot” ay “sari”. Sa ibang salita, ang “samot-sari”, “sari-sari”, at “samot-samot” ay iisa lang ang kahulugan.

Walang salitang “samu” sa bokabularyong Filipino! Ang ibig sabihin ng “samot” ay “sari”. Sa ibang salita, ang “samot-sari”, “sari-sari”, at “samot-samot” ay iisa lang ang kahulugan.

Bagaman mas tanggap nang nakararami ang paggamit ng “sinu-sino”, ito ay hindi tama. Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag inuulit ang salitang-ugat. Wasto ang “babaeng-babae” at hindi kailangang “babaing-babae”. Bagkus, ang wastong sagot ay “sino-sino” at hindi “sinu-sino”.

Bagaman mas tanggap nang nakararami ang paggamit ng “sinu-sino”, ito ay hindi tama. Hindi kailangang baguhin ang E at O kapag inuulit ang salitang-ugat. Wasto ang “babaeng-babae” at hindi kailangang “babaing-babae”. Bagkus, ang wastong sagot ay “sino-sino” at hindi “sinu-sino”.

Ito ay isa sa mga karaniwang pagkakamali ng mga Pilipino! Ang ibig sabihin ng “halo-halo” ay pinagsama-samang iba’t ibang bagay. At ang popular na pampalamig naman ay binabaybay bilang “haluhalo”. Minsan, ang pagpapalit ng baybay at pag-aalis ng gitling ay nakababago ng kahulugan.

Iba pang halimbawa: salo-salo – magkakasasama at magkakasabay kumain

salusalo – isang piging o handaan para sa maraming tao

bato-bato – paraan ng paglalarawan sa daan na maraming bato

batubato – isang uri ng ilahas na kalapati, ibon

Ito ay isa sa mga karaniwang pagkakamali ng mga Pilipino! Ang ibig sabihin ng “halo-halo” ay pinagsama-samang iba’t ibang bagay. At ang popular na pampalamig naman ay binabaybay bilang “haluhalo”. Minsan, ang pagpapalit ng baybay at pag-aalis ng gitling ay nakababago ng kahulugan.

Iba pang halimbawa: salo-salo – magkakasasama at magkakasabay kumain

salusalo – isang piging o handaan para sa maraming tao

bato-bato – paraan ng paglalarawan sa daan na maraming bato

batubato – isang uri ng ilahas na kalapati, ibon

Ayon sa panuntunan ng wikang Filipino, ang “ng” ay ginagamit kapag ang salitang sinusundan nito ay isang panghalip o pangngalan. Subalit, sa halimbawang ito, ang kasingkahulugan ng “ng” ay “noong”, datapwat ang baybay ay “nang”.

Ayon sa panuntunan ng wikang Filipino, ang “ng” ay ginagamit kapag ang salitang sinusundan nito ay isang panghalip o pangngalan. Subalit, sa halimbawang ito, ang kasingkahulugan ng “ng” ay “noong”, datapwat ang baybay ay “nang”.

Ginagamit ang gitling upang ihiwalay ang numero sa oras at petsang may “ika” o “alas”. 

Ginagamit ang gitling upang ihiwalay ang numero sa oras at petsang may “ika” o “alas”. 

Kapag ang salitang “alas” ay sinundan ng isang salita at hindi numero, mayroon pa ring gitling sa paggitan ng mga ito. Sa kabilang banda, kapag ang salitang “ika” ay sinundan ng isang salita, wala itong gitling.

Halimbawa: alas-3 ng tanghali o alas-tres ng tanghali

ika-4 ng Hulyo o ikaapat ng Hulyo

Tandaan: Laging binabaybay ang oras na “ala-una”

Kapag ang salitang “alas” ay sinundan ng isang salita at hindi numero, mayroon pa ring gitling sa paggitan ng mga ito. Sa kabilang banda, kapag ang salitang “ika” ay sinundan ng isang salita, wala itong gitling.

Halimbawa: alas-3 ng tanghali o alas-tres ng tanghali

ika-4 ng Hulyo o ikaapat ng Hulyo

Tandaan: Laging binabaybay ang oras na “ala-una”

Ginagamitan ng gitling ang salitang pinangungunahan ng “di” (pinaikling hindi) at nagkakaroon ng kahulugang kasalungat ng orihinal nito, malimit sa mapagbiro o mapang-uyam na himig. Samakatuwid, parehong tama ang “ ‘di mahanap-hanap” (na may bantas na kudlit sa ‘di”) at “di-mahanap-hanap (na may gitling at walang kudlit).

Ginagamitan ng gitling ang salitang pinangungunahan ng “di” (pinaikling hindi) at nagkakaroon ng kahulugang kasalungat ng orihinal nito, malimit sa mapagbiro o mapang-uyam na himig. Samakatuwid, parehong tama ang “ ‘di mahanap-hanap” (na may bantas na kudlit sa ‘di”) at “di-mahanap-hanap (na may gitling at walang kudlit).

Ang salitang “karapatan” ay hango sa salitang-ugat na “dapat”.

Ang salitang “karapatan” ay hango sa salitang-ugat na “dapat”.

Ang salitang “salamuha” ay isang salitang-ugat! Iba ang kahulugan ng “sala”.

Ang salitang “salamuha” ay isang salitang-ugat! Iba ang kahulugan ng “sala”.

Ginagamit ang “kapag” kung sigurado (when sa wikang Ingles). Habang ang “kung” ay ginagamit kung hindi sigurado (if wikang Ingles).

Ginagamit ang “kapag” kung sigurado (when sa wikang Ingles). Habang ang “kung” ay ginagamit kung hindi sigurado (if wikang Ingles).

Ang salitang “litsong-kawali” ay isang tambalang salita. Ang gitling ay dapat nasa pagitan ng dalawang salitang magkatambal. Ang tamang sagot ay “naglilitsong-kawali”.

Ang salitang “litsong-kawali” ay isang tambalang salita. Ang gitling ay dapat nasa pagitan ng dalawang salitang magkatambal. Ang tamang sagot ay “naglilitsong-kawali”.

Ang pangngalan ay tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop at pook. Habang an gang pang-uri naman ay naglalarawan sa pangngalan.

Ang pangngalan ay tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop at pook. Habang an gang pang-uri naman ay naglalarawan sa pangngalan.

Ang pang-abay ay naglalarawan sa pandiwa, pang-uri at kapwa pang-abay. Sa halimbawang ito, ang salitang “mabilis” ay inilalarawan ang pandiwang “tumakbo”.

Ang pang-abay ay naglalarawan sa pandiwa, pang-uri at kapwa pang-abay. Sa halimbawang ito, ang salitang “mabilis” ay inilalarawan ang pandiwang “tumakbo”.

Ang salitang “ari-arian” ay inuulit lamang ang salitang-ugat at dinagdagan ng hulaping –an. Samantala, ang salitang “takip-silim” naman ay dalawang saliting pinag-isa ng gitling.

Ang salitang “ari-arian” ay inuulit lamang ang salitang-ugat at dinagdagan ng hulaping –an. Samantala, ang salitang “takip-silim” naman ay dalawang saliting pinag-isa ng gitling.